Józef Tomiak
| |
| urodzony |
09.03.1890, Wolsztyn |
| święcenia kapłańskie |
19.12.1914, Gniezno |
| zmarły |
09.08.1942, o.k.Dachau |
| pochówek |
|
Parafie:
Elenchusy:
P-1922, G-1925, P-1929 Dodatkowe informacje:
Urodził się 9 marca 1890 w Wolsztynie, w dawniejszym powiecie babimojskim, w rodzinie Walentego (rodzice: Michał i Marianna Grześko) i Weroniki z domu Maszner (rodzice: Jan i Magdalena Jakuboszczak). Ukończył Gimnazjum w Międzyrzeczu jako stypendysta Towarzystwa Naukowej Pomocy im. Karola Marcinkowskiego. W gimnazjum był czynnym członkiem młodzieżowej organizacji, Towarzystwa im. Tomasza Zana, Następnie studiował teologię w seminarium poznańskim i gnieźnieńskim, gdzie przyjął święcenia kapłańskie 19 grudnia 1914 roku w Gnieźnie. Od roku 1914 był wikariuszem w parafii dekanatu miłosławskiego w Winnejgórze. Tego samego roku powołany został jako kapelan wojskowy do armii niemieckiej. Opiekował się szczególnie żołnierzami, pochodzenia polskiego. Będąc w roku 1918 w niewoli rumuńskiej opiekował się tam jeńcami narodowości polskiej. Po powrocie z niewoli powrócił do archidiecezji i zaangażował się w ruch patriotyczny. Współpracował z księdzem Mateuszem Zabłockim z Gniezna pełniąc w czasie Powstania Wielkopolskiego funkcję łącznika powstańczego. Został w roku 1919 kapelanem 1 Pułku Artylerii Lekkiej a od sierpnia 3 Pułku Artylerii Lekkiej w Wągrowcu. Otrzymał przydział jako kapelan na front wschodni do 14 Dywizji Piechoty. Szczególnie wyróżnił się w walkach w oddziale 1 Pułku Strzelców Wielkopolskich (późn. 55 Poznański Pułk Piechoty Wielkopolskiej) o Szaciłki i Bobrujsk. Został czterokrotnie odznaczony Krzyżem Walecznych. Po wojnie z bolszewikami mianowany został kapelanem DOK VII w Poznaniu w stopniu majora (ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku). Od 1929 roku, jako starszy kapelan Wojska Polskiego, był zastępcą dziekana DOK Vii oraz proboszczem parafii wojskowej pw. św. Józefa w Poznaniu. Był starszym bratem Stanisława Tomiaka, dowódcy Kompanii Wolsztyńskiej w czasie Powstania Wielkopolskiego, późniejszego płk Wojska Polskiego.
Brat jego ojca, ksiądz Benedykt Tomiak, wyjechał w roku 1894 do Pensylwanii i został tam proboszczem parafii pw. św. Józefata w Manayunk. Wkrótce w pobliskim Conshohocken, za własne pieniądze pobudował kaplicę i erygował parafię pw. Najświętszej Panny Marii. Zbierał też datki, z których w Wolsztynie pobudował kaplicę którą konsekrował w 1913 biskup Edward Likowski. Podczas ostatniego już pobytu w Wolsztynie w roku 1920 rozpoczął, wspólnie ze Zgromadzeniem Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego a Paulo, realizację swoich planów odnośnie pobudowania z zebranych środków sierocińca w Wolsztynie. Przed powrotem do Pensylwanii ustanowił swego bratanka, księdza Józefa Tomiaka, swoim pełnomocnikiem do budowy sierocińca. Sierociniec w roku 1929, w pierwszą rocznicę śmierci księdza Benedykta został oddany do użytku.
Ksiądz Józef Tomiak w roku 1936 został powołany do Kurii Polowej Wojska Polskiego w Warszawie. W roku 1937 wystąpił do Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości w Warszawie o przyznanie Medalu Niepodległości. Na posiedzeniu Komitetu w dniu 09.05.1938 roku (protokół nr 130) nie przyznano odznaczenia. W czasie kampanii wrześniowej pełnił funkcję szefa służby duszpasterskiej „Armii Poznań”. Po kapitulacji Warszawy znalazł się w niewoli niemieckiej. Został osadzony w oflagu VIIA w Murnau, potem w oflagu IXC w Rottenburgu nad Fuldą w Hesji, następnie od 18 kwietnia 1940 roku w obozie koncentracyjnym Buchenwald i od 7 lipca 1942 roku w Dachau, z numerem obozowym 31 235.
Miał stopień wojskowy podpułkownika ze starszeństwem z 1 stycznia 1936 roku. Był odznaczony czterokrotnie Krzyżem Walecznych, Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918-1921, Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości i Srebrnym Krzyżem Zasługi. Zmarł w obozie koncentracyjnym Dachau 9 sierpnia 1942 roku. Opracował Jacek Piętka do Wolsztyńskiego słownika Powstańców Wielkopolskich.
http://www.swzygmunt.knc.pl/MARTYROLOGIUM/POLISHRELIGIOUS/vPOLISH/HTMs/POLISHRELIGIOUSmartyr2818.htm
Jego teczka personalna: AAP sygn. KA 9594. |
 |
